Nghiên cứu về thực hành các tiêu chuẩn lao động trong ngành sản xuất đồ chơi tại Việt Nam

1.    Bối cảnh
Xuất khẩu đồ chơi trẻ em của Việt Nam liên tục tăng trưởng bình quân 20%/năm. Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2020 kim ngạch xuất khẩu đồ chơi và dụng cụ thể thao của Việt Nam đạt 1,12 tỷ USD, tăng gần 69% so với cùng kỳ năm 2019 và kim ngạch xuất khẩu đồ chơi, dụng cụ thể thao của cả nước trong 6 tháng đầu năm 2021 đạt hơn 1,36 tỷ USD, tăng 21,2% so với 6 tháng đầu năm 2020.
Hiện cả nước có khoảng 100 cơ sở sản xuất đồ chơi trẻ em chuyên nghiệp. Có tới 90% đồ chơi do người Việt sản xuất được xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Anh, Đức, Canada và Hàn Quốc. Thị trường Trung Quốc cũng nhập khẩu nguồn hàng đồ chơi của Việt Nam. Trong nước, nổi lên các doanh nghiệp được coi là “ông lớn” trong nhóm sản xuất đồ như Nhựa Cotec, Nam Hoa, Đồ chơi gỗ Tăng Group, Nhựa Chợ Lớn, XNK Quà tặng gỗ, Đức Thành, GFT Group. Trong vài năm tới, một số thương hiệu lớn trong ngành đồ chơi thế giới đã rục rịch chuẩn bị xây dựng nhà máy tại Việt Nam như LEGO (Đan Mạch) tại tỉnh Bình Dương với 4.000 công nhân dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2024. Công ty Banco (chi nhánh của Công ty Namco Bandai) đã khánh thành nhà máy sản xuất đồ chơi trẻ em tại Hải Phòng để xuất khẩu sang châu Âu. Trước đó, công ty đã bắt đầu sản xuất đồ chơi cho trẻ em tại Đà Nẵng. Bandai có kế hoạch mở rộng thị phần và tăng sản lượng tại Việt Nam thông qua các đối tác Trung Quốc.
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EV FTA) có hiệu lực từ tháng 8/2021 mở ra nhiều cơ hội cho xuất khẩu đồ chơi Việt Nam sang thị trường EU. Đồng thời, điều này đặt ra yêu cầu đối với nước sản xuất (nhà sản xuất) phải tuân thủ các tiêu chuẩn về lao động và môi trường.
Với bối cảnh như vậy, các doanh nghiệp sản xuất đồ chơi tại Việt Nam sẽ phải tuân thủ các yêu cầu về lao động trong toàn bộ chuỗi cung ứng của họ. Trong khuôn khổ thỏa thuận hợp tác với tổ chức Christliche Initiative Romero (CIR), Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) tiến hành nghiên cứu “Tìm hiểu việc thực hành các tiêu chuẩn lao động quốc tế trong ngành sản xuất đồ chơi tại Việt Nam”. Kết quả nghiên cứu sẽ mang đến hiểu biết tốt hơn về chuỗi cung ứng ngành sản xuất đồ chơi tại Việt Nam, thực hành kinh doanh có trách nhiệm của các nhà máy sản xuất, điều kiện làm việc và các vấn đề về lao động cũng như làm thế nào để cải thiện việc tuân thủ các tiêu chuẩn lao động trong chuỗi cung ứng.
Để đảm bảo chất lượng và tiến độ công việc, CDI có nhu cầu tuyển dụng 01 chuyên gia tư vấn đảm nhận công việc Trưởng nhóm nghiên cứu.
2.    Mục tiêu nghiên cứu
•    Cung cấp cái nhìn tổng quan về chuỗi cung ứng đồ chơi toàn cầu và ngành công nghiệp sản xuất đồ chơi, hoạt động kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam;
•    Xác định mối liên kết và vai trò của các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ; các thách thức và cơ hội đối với các bên liên quan khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là ở Việt Nam;
•    Tìm hiểu thông tin về thực trạng điều kiện làm việc và các vấn đề lao động của người lao động (đặc biệt là lao động nữ) trong ngành sản xuất đồ chơi của Việt Nam;
•    Xác định các thực hành tốt của chuỗi cung ứng (nếu có) để giải quyết các vấn đề về lao động, thúc đẩy điều kiện làm việc tốt hơn và tuân thủ các tiêu chuẩn lao động quốc tế để đảm bảo việc làm bền vững.
3.    Phạm vi - Phương pháp nghiên cứu
3.1    Phạm vi
Nghiên cứu được thực hiện tại ít nhất 3 tỉnh gồm 2 tỉnh ở phía Bắc là Hải Dương và Hà Nam, 1 tỉnh ở phía Nam là Đồng Nai.
3.2    Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu tại bàn kết hợp với nghiên cứu định tính thông qua phỏng vấn người lao động bên ngoài nhà máy và thu thập bằng chứng.
4.    Kết quả đầu ra
-    01 bộ đề cương nghiên cứu và các công cụ nghiên cứu
-    01 báo cáo kết quả nghiên cứu
5.    Thời gian dự kiến
-    Tháng 7: Xây dựng khung nghiên cứu và phát triển bộ công cụ nghiên cứu
Khung nghiên cứu bao gồm: mục tiêu nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu chính; cỡ mẫu, thời gian biểu và đề cương báo cáo; và soạn thảo bảng câu hỏi cho thảo luận nhóm và phỏng vấn sâu.
Thu thập và đánh giá các thông tin và tài liệu thứ cấp liên quan đến ngành sản xuất đồ chơi. Sau đó, phát triển bộ công cụ nghiên cứu bao gồm bảng câu hỏi phỏng vấn sâu và câu hỏi hướng dẫn cho TLN, đồng thời xây dựng khung báo cáo nghiên cứu.
-    Tháng 8, 9: Thu thập dữ liệu thông qua phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm tập trung tại ít nhất 3 tỉnh gồm 2 tỉnh phía Bắc và 1 tỉnh phía Nam. Các thực hành tốt hoặc/và nghiên cứu điển hình sẽ được thu thập thông qua bước này.
-    Tháng 10, 11: Phân tích dữ liệu và viết báo cáo
Dự thảo báo cáo sẽ được gửi cho các bên liên quan; các chuyên gia và CIR, FTO cũng như góp ý trước khi hoàn thiện.
6.    Nhiệm vụ và Yêu cầu đối với tư vấn
Nhiệm vụ
-    Chủ trì việc xây dựng đề cương nghiên cứu, phát triển bộ công cụ nghiên cứu
-    Tìm kiếm, chọn lọc và phân tích dữ liệu thứ cấp phục vụ cho nghiên cứu tại bàn
-    Phân tích dữ liệu sơ cấp thu thập được từ các cuộc phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm
-    Viết, chỉnh sửa và hoàn thiện báo cáo nghiên cứu
-    Tham dự các cuộc họp với team nghiên cứu của CDI
Yêu cầu
-    Có kinh nghiệm thực hiện nghiên cứu về tuân thủ các Tiêu chuẩn lao động quốc tế
-    Có khả năng nghiên cứu, trình bày và viết báo cáo bằng tiếng Anh
-    Có khả năng làm việc độc lập và làm việc theo nhóm
-    Có kinh nghiệm làm việc với các tổ chức phát triển tại Việt Nam
7.    Phí tư vấn
Theo đề xuất của tư vấn nhưng không vượt quá định mức đã được đơn vị tài trợ phê duyệt./.
Các ứng viên quan tâm vui lòng gửi CV và đề cương nghiên cứu (phương pháp nghiên cứu, bộ tiêu chuẩn đánh giá, hoạt động dự kiến, lịch triển khai, nguồn lực hỗ trợ, đề xuất phí tư vấn) tới email trang.ngothi@cdivietnam.org muộn nhất là ngày 15/07/2022.